Foto Saskia van den Dungen
De politie of de GGD-arts belt regelmatig naar de weekdienst (een soort EHBO voor strafzaken, waar alle nieuwe zaken binnenkomen) om door te geven dat er iemand een niet-natuurlijke dood is gestorven. Als officier van justitie toets je dan of er sprake zou kunnen zijn van een misdrijf. Als dat het geval is, of dat nog niet duidelijk genoeg is, vindt er onderzoek plaats. Soms is het dan nodig om het lichaam in beslag te nemen. Met heftige consequenties voor de nabestaanden, want die kunnen op dat moment nog geen afscheid nemen van hun geliefde.
Bij de gevallen waarin je het lichaam meteen kan ‘vrijgeven’ denk je vaak minder lang na over alles wat er bij het overlijden van die persoon komt kijken. We worden veel gebeld over ‘heupjes’, ouderen die na een val hun heup hebben gebroken en uiteindelijk aan de gevolgen daarvan komen te overlijden. Omdat de val dan de oorsprong is van het uiteindelijke overlijden is dit een niet-natuurlijke dood. Het is immers geen natuurlijk beloop, maar een externe factor waar de dood -uiteindelijk- het gevolg van is. Haast standaard zaken voor een officier van justitie. Tot die keer dat ik kort na het overlijden van mijn eigen oma ook zo’n zaak voorgelegd kreeg. Ineens kreeg ik een brok in mijn keel: ook mijn oma was eerst gevallen, ook mijn oma was dus een ‘heupje’ en ook daarvoor was elders in het land een officier van justitie gebeld met de vraag of het lichaam kon worden vrijgegeven aan de familie... aan ons dus! Op dat moment realiseerde ik me weer hoe ingrijpend de beslissingen die je als officier van justitie neemt soms zijn, ook in voor ons regelmatig voorkomende of relatief eenvoudige beslissingen. Het zal namelijk jouw oma maar zijn.
Het werk van een officier van justitie is bijzonder, hectisch, soms ingrijpend en kent heel veel kanten waar de buitenwereld weinig van ziet. Dit is er zo een van. Maar ook dit maakt het werk mooi, omdat het iedereen kan raken, ook je eigen leven. En ik denk niet dat ik nog ooit bij zo’n telefoontje zal vergeten dat er een familie achter zit die wacht op de beslissing van de officier van justitie...