Indien sprake is van multiproblematiek, is straf vaak effectiever in combinatie met zorg
“Wil je lid worden van de Klankbordgroep ‘Straf en Zorg’?” Over deze vraag hoefde ik niet lang na te denken.
Omdat de politie 24/7 in wijken en buurten aanwezig is, ziet en hoort de politie vaak als één van de eersten waar sprake is van een situatie van multiproblematiek. Daarnaast is bijna twintig procent van het politiewerk gerelateerd aan verwarde personen en zorgwekkende situaties. Een fors percentage, dat niet alleen impact heeft op de omgeving, maar eveneens veel vraagt van de politiemensen op straat. De politie ziet bovendien een enorme stijging van het aantal incidenten met verwarde personen: van 44.400 in 2012 naar 74.875 in 2016. ‘Verwarde personen’ is voor de politie een verzamelnaam voor mensen die zich in een zorgwekkende situatie bevinden. Het gaat om psychiatrie, verslavingsproblemen, verstandelijke beperkingen en veelal combinaties hiervan. Behalve deze stijging heeft de politie ook de indruk dat de ernst van deze incidenten toeneemt.
Iedereen heeft er baat bij als strafrechtelijk optreden effectief en efficiënt is. De dader moet door de inzet van het strafrecht worden afgehouden van recidive. Indien sprake is van multiproblematiek, is straf vaak effectiever in combinatie met zorg. Zorg biedt de kans op blijvend resultaat; een resultaat waar zowel dader, slachtoffer als omgeving de vruchten van plukken. Een passende straf kan voorkómen dat mensen terugvallen in overlastgevend of crimineel gedrag.
Het gaat erom welke partner, binnen en buiten de strafrechtsketen, over het middel beschikt waarmee het beste resultaat kan worden geboekt met de minste inspanning. De context van het delict, de situatie van de verdachte, maar ook die van het slachtoffer, bepalen daarbij welke straf ‘betekenisvol’ is. Hiervoor is een integrale aanpak van casuïstiek vereist, die vraagt om werken vanuit een éénoverheidsgedachte. Dit betekent dat álle partijen bijdragen aan een integrale informatiepositie, uiteraard binnen de wet- en regelgeving.
Er bestaan gelukkig al goede samenwerkingsverbanden en er worden lokale en regionale initiatieven ontplooid. Het Programma Straf en Zorg kan hieraan bijdragen door te zorgen voor meer samenhang tussen de initiatieven met een straf- en zorgcomponent en het vastleggen van consistente samenwerkingsafspraken tussen de ketenpartners. Wij zijn allen gebaat bij een werkelijk effectieve strafrechtelijke interventie!
