Minder oordelen, meer vergeven

TV-maker en ex-politieman Dwight van van de Vijver

Wanneer de 33-jarige Robert na een detentie van ruim vier jaar eindelijk de poort van penitentiaire inrichting ‘De Schie’ uit loopt, wordt hij opgewacht door Dwight van van de Vijver. Tot afgelopen zomer sleet Dwight het merendeel van zijn dagen in politie-uniform, en was hij zo ongeveer de laatste geweest die Robert direct na zijn vrijlating tegen het lijf had willen lopen, maar die tijd is voorbij. Tegenwoordig is hij tv-maker en presentator.

“Wacht even, ik trek snel een shirt aan, ik leg je even in m’n kledingkast,” zegt hij terwijl hij zijn telefoon weglegt. Een minuut geleden stond hij nog onder de douche. Over twintig minuten moet hij in zijn auto zitten. Alleen door standaard om vijf uur ‘s morgens op te staan en elke minuut van de dag vervolgens optimaal te benutten, stelt hij zichzelf in staat om alle petten te dragen die hij wil dragen. En ook zonder politiepet zijn dat er nog altijd meer dan genoeg. In het dagelijks leven is Dwight behalve tv-maker ook hoofd Media & Communicatie bij Reclassering Nederland, vader van drie kinderen, kinderboekenschrijver en muzikant.

Een bevriende radio-dj vroeg hem een aantal jaren geleden om bij jongerenzender FunX zo nu en dan iets te vertellen over zijn werk als wijkagent. Zijn rauwe verhalen uit de eerste hand spraken veel jongeren meer aan dan de gemiddelde overheidscampagne. Meer mediaoptredens volgden. Vooral dat bij RTL Late Night, waar Dwight sprak over etnisch profileren bij de politie, maakte veel indruk.

“Daarna werd ik benaderd door de directeur van de EO. Of ik niet eens wilde komen praten? Natuurlijk wilde ik dat. Als wijkagent weet je wat er zich achter de voordeuren afspeelt. Je kent de echte problemen waar mensen dag in dag uit mee worstelen. Juist díe verhalen, juist díe mensen wilde ik een podium geven. Daar leek mij dit een uitgelezen kans voor. Dat ik zo’n programma zelf kon presenteren, kwam geen moment in mij op. Dat idee kwam van de EO. Ineens was ik presentator.”

‘Heeft het eigenlijk wel zin om mensen op te sluiten?’ vraagt Dwight zich, naar aanleiding van de torenhoge recidivecijfers, hard op af in de leader van Uit de Bak. “In veel gevallen niet,” beantwoordt hij zijn eigen vraag met terugwerkende kracht. “Wat zeker niet helpt zijn al die korte gevangenisstraffen die ex-gedetineerden vaak krijgen wanneer ze toch weer in de fout gaan. Ook al gaat het maar om één of twee weken, je bent gelijk weer terug bij af. Wie heeft daar iets aan? Eigen schuld zeggen we dan, maar dat is lang niet altijd waar. Na detentie je leven weer op de rit krijgen valt echt niet mee. Veel mensen hebben hun oordeel al klaar zonder je überhaupt een kans te geven. En kansen die je niet krijgt, die kun je niet pakken ook. Ik geloof heel erg in slimmer straffen. Met een enkelband bijvoorbeeld, of een werkstraf. En dat zeg ik echt niet alleen vanwege mijn werk bij de reclassering. Als samenleving zouden we denk ik minder moeten oordelen, en wat meer moeten vergeven. Kwaad met kwaad bestrijden, daar schiet je uiteindelijk niets mee op. En over opschieten gesproken, ik moet over drie minuten in de auto zitten. Heb je genoeg zo?”

Bekijk alle afleveringen van Uit de Bak op www.npostart.nl/uit-de-bak