KortOM

Dit artikel hoort bij: Opportuun 03

Korte berichten

Aantal geweldsincidenten tegen politie blijft hoog

Het aantal incidenten met agressie en geweld tegen politieambtenaren is al jaren op een te hoog niveau. Vorig jaar hebben zo’n 12.500 medewerkers te maken gehad met een vorm van agressie of geweld. “Dat is onaanvaardbaar hoog,” zegt programmamanager Geweld Tegen Politie Ambtenaren (GTPA) Henk van Dijk. “Dit raakt politiemensen ook in hun privéleven.”

Uit de cijfers blijkt dat de meeste incidenten belediging (5543) betroffen. Daarnaast maakten vorig jaar meer dan duizend politiemensen melding van een vorm van mishandeling. Ook het aantal heftige incidenten blijft hoog. “Die hebben grote impact op de collega’s,” zegt Van Dijk. “De verharding in de samenleving lijkt zich te vertalen in deze cijfers.” Zo werden er 152 pogingen tot zware mishandeling geregistreerd, 111 pogingen tot doodslag en 11 pogingen tot moord.

Bij 142 incidenten was er sprake van vuurwerk dat naar dienders werd gegooid. Tijdens demonstraties, bij voetbalrellen en rond de jaarwisseling werden politiemedewerkers en hulpverleners bestookt met in sommige gevallen zwaar vuurwerk. Zorgwekkend is de ontwikkeling waarbij groepen jongeren, onherkenbaar met bivakmutsen op, politiemensen met zwaar vuurwerk belagen. “Gooien met zwaar explosief vuurwerk naar mensen is poging tot doodslag,” benadrukt Van Dijk. Vanuit GTPA wordt ook gekeken naar nieuwe vormen van agressie en geweld tegen politieambtenaren, bijvoorbeeld doxing. Bij doxing worden persoonsgegevens zonder medeweten en toestemming van de betreffende persoon openbaar gemaakt op internet. Door een nieuwe wet is dat sinds 1 januari strafbaar.

Onafhankelijk onderzoek naar het demonstratierecht

Het kabinet laat onafhankelijk onderzoeken of het huidige kader van het demonstratierecht nog voldoende aansluit bij de actuele ontwikkelingen.

Aanleiding hiervoor is het toenemende aantal protestacties waarbij demonstranten vaak bewust de grenzen van het recht opzoeken of overschrijden of waarbij andere grondrechten of de nationale veiligheid in het gedrang kunnen komen. Minister De Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid lieten dit in april weten aan de Tweede Kamer. De ministers zijn voornemens dit onderzoek via het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) uit te laten voeren.

Bij het onderzoek worden de instanties betrokken die zich dagelijks inzetten om demonstraties mogelijk te maken en veilig te laten verlopen: de burgemeesters, het OM en de politie. Het onderzoek richt zich op twee soorten situaties: acties waarbij demonstranten de grenzen van de wet bewust opzoeken of overschrijden en demonstraties waarbij andere grondrechten of de nationale veiligheid in het geding kunnen komen. Daarbij zal ook gekeken worden naar hoe andere landen omgaan met het demonstratierecht. Bij het onderzoek vormen de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens het uitgangspunt

Samen misdaad anders bestrijden

Publiek-private samenwerking (PPS) in de opsporing en vervolging is niet nieuw. Sterker nog: het bestaat al jaren. Om die samenwerking nóg beter in te zetten, is er sinds kort een denkkader met handvatten en denkrichtingen: Samen misdaad anders bestrijden.

Het effectief bestrijden van misdaad wordt complexer en het beschermen van de samenleving vraagt steeds meer om samenwerking tussen verschillende organisaties. Het Openbaar Ministerie en de politie zoeken dan ook steeds vaker die samenwerking op, ook met private partijen, vertelt hoofdofficier van justitie en – tot voor kort – portefeuillehouder PPS Margreet Fröberg. “Die samenwerking kan er op verschillende manieren uitzien, variërend van ad hoc en vrijblijvend tot formeel vastgelegd in een juridisch document, een convenant of een projectplan.”

Een voorbeeld van een succesvolle PPS is het project Weerbare Sierteeltsector, waarin vier gemeenten, twee politie-eenheden, de parketten Amsterdam en Den Haag en Royal FloraHolland (RFH) samenwerken om ondermijnende criminaliteit aan te pakken en bedrijven in de sierteeltsector weerbaar te maken.

Publieke en private partijen hebben verschillende motieven, middelen en (juridische) mogelijkheden om PPS in te zetten. Dat maakt het in de praktijk ingewikkeld zo’n samenwerking vorm te geven. Om partijen die overwegen een PPS aan te gaan daarbij te ondersteunen, hebben het Openbaar Ministerie en de politie, in samenwerking met TNO, een kader ontwikkeld dat kan dienen als uitgangspunt. Het bevat onder andere de stappen die moeten worden doorlopen bij de ontwikkeling van een succesvolle PPS, de uitdagingen en dilemma’s die je daarbij kunt tegenkomen en voorbeelden van PPS-initiatieven gericht op misdaadbestrijding.

Margreet Fröberg: “We hebben met dit nieuwe denkkader geen pasklaar antwoord op de dilemma’s die zich bij PPS kunnen aandienen en we bieden geen garantie op succes voor nieuw te ontwikkelen samenwerkingsverbanden. Wat we hiermee wel in handen hebben is een kader dat de kans op een geslaagde PPS vergroot.”

Op www.tno.nl is de publicatie ‘Samen misdaad anders bestrijden’ gratis te downloaden.