Tekst Boudewijn van Nus
Impactvolle gebeurtenissen. Dan weet je nog precies wat je deed of waar je je bevond. Amerikaanse invasie in Koeweit 1991? Sneeuwballen gooien op straat. Moord op Fortuyn? Voor mijn toenmalige huis aan de Carpentierstraat in Den Haag. Vuurwerkramp in Enschede? In de voortuin van mijn ouders in Oldenzaal zag en hoorde ik de fabriek de lucht ingaan. Uitbreken van Covid19. Eh… Ik weet niet meer waar ik me bevond, want het startte klein en ver weg. Sluipend groeide het uit tot de meest impactvolle gebeurtenis uit mijn leven.
Ook voor het OM is de uitbraak impactvol. Of het de meest impactvolle is moet nog blijken. Want het OM heeft sinds zijn oprichting in 1811 al wat doorstaan: een Franse bezetting, twee wereldoorlogen, wereldwijde recessies en ook al eens een pandemie.
Het bestrijden van deze crisis binnen het OM deed net zo onopvallend zijn intrede als het virus zelf. Via mijn mailbox kan ik dat wel reconstrueren. 26 februari om 3 uur in de middag stuurde ik aan mijn collega directeuren Bedrijfsvoering een nog ontspannen tekst: “Het is tijd dat we enigszins met landelijke afstemming wat maatregelen treffen ter voorbereiding op een mogelijke pandemie.” 2 maart volgde de update: “Het influenza draaiboek 2009 is bijgewerkt”. 9 maart dienden onze collega’s woonachtig in Noord-Brabant thuis te blijven. Vanaf 15 maart gaat het alarmerend snel: “Het College is van mening dat in de aanpak van de Corona crisis in Nederland een kantelpunt is bereikt. (…) Het OM dient zich voor te bereiden op een tijdelijke gedeeltelijke afbouw van haar werkzaamheden. Het College heeft daarom een lijst van primaire kritieke processen samengesteld, die in de komende tijd doorgang moeten vinden.”
“Het bestrijden van deze crisis binnen het OM deed net zo onopvallend zijn intrede als het virus zelf”
De Taskforce Corona van het OM is dan al op stoom gekomen. Gedreven collega’s uit alle vakgebieden en OM-onderdelen voeren samen de regie op maatregelen die bijdragen aan het continueren van onze primaire kritieke processen. En dan zie je dwars door alle OM-onderdelen heen de verenigde wil en inzet ontstaan om door deze crisis te komen. Hoofden beleid en strategie die een selectiviteitskader ontwerpen, de DVOM die de mogelijkheden voor mobiel werken vergroot, rechercheofficieren die nieuwe werkwijzen ontwerpen, de landelijk projectleider crisisbeheersing die met medewerkers uit verschillende parketten een landelijk continuïteitsplan bouwt, communicatiemedewerkers die alle lagen van het OM weten te doordringen van de ernst van de situatie. Zo zijn er tientallen voorbeelden te noemen. En ook binnen de OM-onderdelen zie je een enorme veerkracht en inspanning bij mensen om het onderdeel door de crisis te loodsen. Met bewondering heb ik gekeken hoe binnen ‘mijn’ parket Den Haag is omgeschakeld van een reguliere operatie naar een crisisoperatie met inzet van alle medewerkers.
De Amerikaanse Invasie in Koeweit duurde 100 uur. De vuurwerkramp, de aanslag op Fortuyn, de aanslag op de Twin Towers: het speelde zich allemaal af binnen een dag, al waren de gevolgen natuurlijk langer merkbaar. Covid19 is niet in een dag of 100 uur voorbij. We zullen ons moeten instellen op een lange periode. De voorbereidingen hoe we daar als OM mee om moeten gaan lopen nu ook al onder leiding van Guus Schram.
Ik hoop dat de energie van nu behouden blijft voor het OM. Dan levert deze enge en ongrijpbare situatie ook iets positiefs op.
Ik wens iedereen veel gezondheid toe.
