‘Politici moeten onder alle omstandigheden hun werk kunnen doen, zonder angst voor bedreigende berichten op internet’. Woorden van de officier van justitie tijdens de behandeling van zes strafzaken over het online bedreigen van politici. Ik sluit mij volmondig aan bij deze woorden.
De NOS publiceerde in november 2022 op haar website een onderzoek over Kamerleden die zich geïntimideerd voelen. Zij hebben te maken met scheldpartijen, intimidaties, bedreigingen en zelfs fysieke confrontaties. Op 22 mei 2023 kwamen het OM en de politie met nieuwe cijfers over het aantal bedreigingen tegen politici. Daaruit blijkt dat het Team Bedreigde Politici van de politie-eenheid Den Haag niet eerder zo veel meldingen van bedreigingen gericht aan politici heeft ontvangen. In 2021 ging het nog om 588 meldingen, in 2022 is dat aantal verdubbeld naar 1125 meldingen. Het zijn schokkende cijfers.
Wat opmerkelijk is aan de cijfers van het OM en de politie, maar ook aan het onderzoek van de NOS, is dat veel bedreigingen via social media onder pseudoniem of valse naam worden gedaan. Welke persoon achter een anoniem account zit, is vaak alleen via de socialmediabedrijven te achterhalen. Die soms wel, maar soms ook niet meewerken om iemand te identificeren. Dat kost het OM en de politie veel tijd, en levert vaak weinig op.
'Willen we onze parlementaire democratie beschermen, dan mogen bedreigende berichten nooit normaal worden'
Dit is een van de redenen waarom ik een brief aan Twitter heb gestuurd, waarin ik mijn zorgen heb geuit over de steeds heftiger wordende (anonieme) online bedreigingen gericht aan Kamerleden. Ik ben van mening dat Twitter de verantwoordelijkheid heeft hier sneller en beter actie tegen te ondernemen. De impact die deze bedreigingen hebben is groot. Verschuilen achter een anoniem account is wat mij betreft te gemakkelijk. Daar moet door Twitter actie op worden ondernomen. Zodat het OM en de politie hun werk beter kunnen doen. Daarnaast is de Tweede Kamer de afgelopen periode genoodzaakt geweest extra te investeren in het team dat Kamerleden bijstaat in beveiligingszaken, om steun, begeleiding en beveiliging te bieden. Uiteraard ben ik alle partners in het veiligheidsnetwerk, waaronder de medewerkers van het OM, zeer dankbaar voor hun inzet en bijdrage aan de veiligheidssituatie van Kamerleden.
Het valt mij echter zwaar dat dat nodig is. Wanneer een politicus beveiligd wordt heeft dit een enorme impact op zijn of haar leven en de naaste omgeving. Het beïnvloedt hun leven, hun doen en laten. Het zorgt er ook voor dat sommige politici zich minder snel durven uitspreken, uit angst voor bedreigingen. Of zelfs uit de politiek stappen. En dat is een kwalijke zaak, want het brengt onze democratische rechtsstaat in gevaar.
Op 22 mei 2023 heeft de politierechter zes strafzaken behandeld. Sommige politici hebben ook gebruik gemaakt van hun spreekrecht. De verdachten werden op deze manier direct geconfronteerd met de impact van hun online bedreigingen richting politici. Het is belangrijk dat deze zaken voorkomen. Want willen we onze parlementaire democratie beschermen, dan mogen bedreigende berichten nooit normaal worden.
Vera Bergkamp, voorzitter van de Tweede Kamer
