Korte berichten

OM legt uitgangspunten voor ‘procesafspraken’ vast

Sinds een aantal jaar worden in sommige strafzaken afspraken gemaakt tussen het OM en de advocaat van de verdachte over onder andere de strafeis en de wijze van procederen. Deze zogeheten ‘procesafspraken’ kunnen de looptijd van een strafzaak verkorten. Nadat de Hoge Raad vorig jaar definitief groen licht voor deze werkwijze gaf, heeft het OM nu de uitgangspunten voor het maken van procesafspraken vastgelegd in de ‘Aanwijzing procesafspraken in strafzaken’, die op 15 augustus in werking trad.

Als het OM en de verdediging procesafspraken hebben gemaakt over grote onderwerpen als de bewijsbaarheid en een passende straf, kan de rechtszitting worden toegespitst op de overgebleven geschilpunten, zegt procureur-generaal Guus Schram. “De officier en de verdediging zullen bijvoorbeeld niet nog aanvullende, tijdrovende onderzoekswensen indienen. Een onderdeel van de afspraken kan de hoogte van de strafeis zijn. Omdat je afspraken maakt met de verdediging zal de strafeis waarschijnlijk iets lager uitpakken dan in een strafzaak waarbij geen procesafspraken zijn gemaakt. Maar de eis moet vanzelfsprekend nog steeds in verhouding staan tot het gepleegde feit. Als een strafzaak jaren voortsleept, krijgt een verdachte vaak strafkorting van de rechter vanwege de overschrijding van de redelijke termijn. De winst van het werken met procesafspraken zit dan ook voor alle betrokkenen in een snellere en efficiëntere rechtsgang waarbij eerder duidelijkheid ontstaat over de uitkomst van een zaak.”

Ook op een zaak met procesafspraken volgt uiteindelijk een onafhankelijk rechterlijk vonnis. De rechtbank is en blijft verantwoordelijk voor de vaststelling van de feiten, de volledigheid van het onderzoek en voor de uiteindelijke strafoplegging.

Europa’s Exfiles kraakt nieuwste cryptotelefoons

In Exfiles ontwikkelen opsporingsdiensten en bedrijven technieken om zelfs de nieuwste modellen cryptotelefoons te kunnen kraken. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) is een van de deelnemers aan het project. “Exfiles heeft eraan bijgedragen dat opsporingsdiensten en het OM toegang kregen tot honderden telefoons, veelal in onderzoeken naar zware georganiseerde criminaliteit,” zegt hoofd van de divisie Digitale en Biometrische Sporen van het NFI Erwin van Eijk op de site van het NFI: “In Europees verband gaat het zelfs om een veelvoud. Dat mensen met verschillende specialisaties letterlijk bijeenkomen om die nieuwe oplossingen te ontwikkelen, zorgde voor doorbraken.”

Martijn Egberts, landelijk officier van justitie Digitale Opsporing, onderstreept de noodzaak van de ontcijfering voor de bewijsvoering in strafzaken. “Een groot deel van die ontcijferde berichten is afkomstig van cryptotelefoons die het NFI wist te kraken. Vaak gaat het daarbij om bewijs dat justitie niet op een andere manier kon verzamelen.”

Dat Exfiles voorop loopt, zorgt voor snel resultaat: als de politie cryptotelefoons in beslag neemt, zijn de kraakmethoden meestal al in een vergevorderd stadium. Het kraken wordt niettemin steeds lastiger, omdat moderne telefoons meerdere versleutelingslagen kennen en softwarematig worden aangepast. Dat maakt de krachtenbundeling van digitaal forensisch onderzoekers noodzakelijk.

Vorig jaar 424 signalen fraude in zorg

De 424 signalen zijn een daling van 7,2% ten opzichte van 2021. Bijna alle partners hebben minder signalen gedeeld; alleen de gemeenten hebben meer signalen gedeeld dan in 2021. De 424 signalen gaan over 356 zorgaanbieders. De top-3: 155 signalen gingen over de Zorgverzekeringswet; 113 over de Wet maatschappelijke ondersteuning; en 91 over de Wet langdurige zorg. De meest voorkomende aard van fraude is het declareren van meer of andere zorg dan geleverd, dan wel het aanvragen van meer zorg dan nodig.

Het IKZ ziet vaak dat op het moment dat er een onderzoek naar de zorgaanbieder wordt gestart, zorgaanbieders failliet gaan of dat een eigenaar van een zorgaanbieder een doorstart maakt met een nieuw zorgbedrijf.

Het informatieknooppunt ziet ook dat zorgaanbieders beschikking hebben over persoonlijke gegevens en documentatie van cliënten, zoals de inloggegevens via DigiD, die gebruikt worden bij het indienen van vervalste aanvragen van zorg, overeenkomsten, declaraties en machtigingsformulieren.

Steeds vaker bereikt het IKZ signalen over zorgverleners die een vervalste VOG of diploma hebben. De signalen bevatten ook informatie over een onveilige en ongezonde omgeving voor zowel cliënten als zorgaanbieders, waarvan de mogelijke slachtoffers vaak afhankelijk zijn van anderen of zich in kwetsbare situaties bevinden.

Grootste cocaïnevangst ooit in Nederland

De container met ruim 8000 kilo was afkomstig uit Ecuador en kwam via Panama naar Rotterdam. De verdovende middelen zaten verstopt in een container met bananen. Tijdens een controle met drugshonden en een containerscan troffen douaniers de pakketten cocaïne aan in de pallets. In totaal zijn er 8064 kilopakketten cocaïne uit 12 pallets bananen gehaald. De vangst werd om onderzoeksredenen pas op 10 augustus gemeld.

Het HARC-team, een samenwerkingsverband tussen de FIOD, de Douane, de Zeehavenpolitie en het Openbaar Ministerie, heeft de zaak in onderzoek. De drugs zijn vernietigd.

‘Goud wast goed wit’

Goud is aantrekkelijk voor criminelen. Het is een internationaal waardevast middel om geld, waaronder crimineel geld, te verplaatsen. Omdat het al lang een waardevast middel is, is er betrekkelijk weinig regelgeving voor. Bovendien kan er in een klein volume veel waarde worden verplaatst, wat het tot een aantrekkelijk smokkelgoed maakt, en kan de herkomst van illegaal gedolven goud niet eenvoudig vastgesteld worden. Ook professionele netwerken maken veelvuldig gebruik van ‘fout goud’. Dat blijkt uit een NSOCfenomeenonderzoek naar het criminele misbruik van goederen in de handel, het zogenoemde Trade Based Money Laundering, waarbij de focus ligt op goud.