Tekst Pieter Vermaas
Foto Raymond Rutting

Dertig jaar College van procureursgeneraal. Dat jubileum werd op dinsdagmiddag 10 december gevierd in Café Moraal, de bedrijfskantine van het Parket-Generaal. In aanwezigheid van huidige en voormalige PG’s.

Tot 1994 kende het OM geen College van procureurs-generaal. De vijf PG’s die elk hun eigen ressort leidden, kwamen weliswaar zo nu en dan voor overleg bij elkaar, maar niet als een instituut dat besluiten neemt. Vanaf 1994, zo blikte huidig collegevoorzitter Rinus Otte tijdens het jubileum terug, begonnen de PG’s al wat warm te draaien als nieuwe landelijke leiding van het OM. En op 1 juni 1999, toen de Wet reorganisatie openbaar ministerie en invoering landelijke parket in werking trad, kende Nederland ook formeel een College van procureurs-generaal.

Zittend van links naar rechts: Marjolein ten Kroode, collegevoorzitter Rinus Otte, Rieke Samson-Geerlings, René Ficq en Joost Hulsenbek. Staand van links naar rechts: Han Moraal, Frederieke Damme, Albert van Wijk, Theo Hofstee, Sue Preenen, de voormalig collegevoorzitters Gerrit van der Burg en Herman Bolhaar, en Guus Schram.

Van de landelijke leiding van het OM werd door de Eerste Kamer destijds veel goeds verwacht: samenhang, consistentie, kwaliteit en betere controle op de opsporing. Maar waar het nieuwe instituut met de nieuwe wet bevoegdheden in de schoot geworpen kreeg, moest het gezág vooral zelf verdienen.

In de begintijd, toen Arthur Docters van Leeuwen de eerste ‘super-PG’ was, sprak dat gezag niet vanzelf, wist Rinus Otte. “Toen werden wel eens discussies gevoerd of dat College misschien weer afgeschaft kon worden: Kon er niet gewoon een directie Vervolging op het departement van Justitie komen? Tegenwoordig lijkt de positie van het College als zodanig volledig aanvaard te zijn. Natuurlijk wil de buitenwacht met enige gretigheid individuele PG’s ontslaan; natuurlijk moet het College nog weleens armworstelen met de parkethoofden over de vraag wie de koers van het OM  bepaalt – maar het instituut zelf lijkt te mogen blijven. Ook als het gebouw waarin we werken ooit rijp is voor de sloop, zal het College van procureurs-generaal nog een belangrijk instituut in onze rechtsstaat zijn. Dat ik dat nu met enige zekerheid durf te zeggen, is in belangrijke mate te danken aan het pionierswerk van jullie, de hier aanwezige oud-PG’s en alle medewerkers van het Parket-Generaal in de afgelopen 30 jaar.”

Daarna overhandigde Otte de oud-PG’s de eerste exemplaren van ‘Staan voor recht’, een fotoboek over de vele facetten van het OM-werk.