Lange tijd had digitale criminaliteit het stigma van vervelend, maar niet verwoestend. Een paar honderd euro kwijt, een gehackt social media-account – vervelend, maar te overzien. Maar de realiteit is een stuk grimmiger. Infostealers zoals RedLine en Meta (zie het artikel op pagina’s 6-10) zijn geen ordinaire dieven; ze nemen je digitale identiteit over. Ze kunnen je complete spaargeld stelen, je bestaan online wissen en je leven ontwrichten op een schaal die een fysieke inbraak nooit zou kunnen evenaren.
Cybercrime is volwassen geworden, maar onze samenwerking om het te bestrijden nog niet. De echte kracht van publiek-private samenwerking moet nog ontwaken. We zijn aan elkaar aan het wennen, net voorbij het punt waarop we beseffen dat we elkaar écht nodig hebben. Toch is de basis hiervoor al gelegd. Samenwerkingsverbanden zoals Operation Melissa en No More Ransom bewezen dat publiek-private samenwerking een gamechanger kan zijn. Operation Magnus laat nu zien wat er mogelijk is als we de strijd tegen cybercriminelen niet individueel voeren, maar systemisch aanpakken. Niet achter elke losse dader aanjagen, maar de criminele infrastructuur ontwrichten.
Cybercrime is volwassen geworden, onze samenwerking om het te bestrijden nog niet
Maar laten we eerlijk zijn: de verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij opsporingsdiensten en overheden. Het bedrijfsleven moet ook een stap zetten. Niet een beetje maatschappelijk verantwoord ondernemen erbovenop, maar ‘deeply responsible’ worden. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen of Corporate Social Responsibility niet als marketinginstrument, maar als fundament. Hoe kunnen we samen ontwerpen, bouwen en opereren op een manier die cybercrime structureel moeilijker maakt?
We zullen wel moeten. Hybride dreigingen vervagen de grenzen tussen statelijke actoren en cybercriminelen. Dit is geen lokaal probleem meer; cybercrime heeft geopolitieke impact. Onze jeugd wordt betrokken bij de F-game, terwijl de volgende generatie infostealers al klaarstaat. Lummastealer bijvoorbeeld, waarvan het aantal ontdekkingen afgelopen jaar met 369% steeg. Dit is geen spelletje meer.
Als dat betekent dat ik als ‘cybermannetje’ in Hilversum mag zitten om aandacht te vragen voor deze problematiek, dan doe ik dat met overtuiging. Want dit thema verbindt ons allemaal. Iedereen wil veilig online zijn. En dat verbinden – dat kunnen we wel gebruiken in deze samenleving. Over uitdagingen gesproken.
Dave Maasland, CEO van IT-security bedrijf ESET Nederland
