Foto Loes van der Meer
Laten we boven onszelf uitstijgen
Alleen door samen op te trekken, vinden we antwoorden
Mijn zoons hebben een drone, waarmee ze filmpjes maken van de omgeving en in staat zijn het geheel te overzien.
Stel dat wij vanuit de drone op de strafrechtketen kijken. Wat zien we? Professionals die samenwerken om recht te doen aan slachtoffers en verdachten. Politieagenten, officieren van justitie, rechters, medewerkers van de reclassering, slachtofferhulp, raad voor de kinderbescherming, justitiële inrichtingen, NFI, CJIB, Halt en advocaten doen dit met veel passie en inzet. We zien ook innovaties, zoals ZSM en de integrale aanpak van georganiseerde criminaliteit. We zien professionals zoeken naar maatschappelijk effectieve interventies. We zien dat geschreven wordt aan een nieuw Wetboek van Strafvordering, met rechtsstatelijke waarborgen, en met een moderner, duurzamer en minder belastend ‘gereedschap’. Maar we zien ook een keten die kraakt, waar voortdurend keuzes gemaakt worden welke zaken aangepakt worden. Waar een haperende logistiek leidt tot aangehouden zaken en lange doorlooptijden. Waar de geregistreerde criminaliteit afneemt maar er een toenemende ongemak is over wat we mogelijk niet zien.
De drone symboliseert ook de technologische ontwikkelingen. De samenleving verandert razendsnel, de informatie neemt exponentieel toe, de forensische mogelijkheden groeien dagelijks, dankzij social media is alles binnen enkele minuten wereldwijd bekend: niet alleen feiten, ervaringen, emoties, maar ook alternative facts. Big data, internet-of-things, blockchain, kunstmatige intelligentie, biotechnologie, maar ook de ontwikkelingen in het sociale domein gaan snel. De strafrechtketen staat pal voor de belangen van verdachte, slachtoffer en rechtsstaat, maar hoe zit dat in cyberspace? Deze ontwikkelingen veranderen opsporing, vervolging, berechting en tenuitvoerlegging.
Hoe willen we het straks doen? Daarover spraken professionals, veroordeelden en slachtoffers op de Dag van de strafrechtketen (zie pagina 28-30). Ik merkte die dag opnieuw hoe belangrijk het is hierover te discussiëren, ieder op zijn eigen plek, met zijn eigen invalshoek en vanuit zijn eigen rol. Alleen door samen op te trekken, boven onszelf uit te stijgen, vinden we antwoorden. Dat is geen luchtfietserij. Ik voorspel je: vanuit de drone zullen we dit jaar al nieuwe paden en wegen ontdekken en inslaan. Doe mee!
