'Ik wil mn opps inde intensive care'

Recente jurisprudentie over drillrap

[getuige 1] verklaarde dat omstreeks 15:10 uur de aangever met een kapmes de bakkerij binnen kwam gerend. Vlak daarna stond een groep van tien jongens voor de deur van de bakkerij. Door de groep werd veel gescholden, en er werd onder meer ‘kom naar buiten, we gaan je doodmaken’ geroepen. Alle verdachten hadden kapmessen vast, waarmee zij tegen de ramen tikten. Eén van de jongens heeft vervolgens een vuurwapen getrokken, op de aangever gericht en de trekker overgehaald.

Dit is geen verslag van een oproer in een ver exotisch oord. De scene bij de bakkerij komt uit een rechtbankvonnis Den Haag over een incident in het dommelende provinciestadje Delft. Een minderjarige werd veroordeeld voor poging doodslag, bedreiging en openlijk geweld. Volgens de rechtbank vormde een vete in de drilllrapscene de aanleiding voor deze geweldsuitbarsting.

Drillrap is een vorm van rap waarbij stoer gedaan wordt over geweld en dan vooral geweld tegen rivalen, de ‘opps’. Volgens wetenschappers is drillrap niet zo gevaarlijk als het lijkt; jongeren kiezen een sound die bij hun leven past en drillrap past bij een leven met weinig toekomst waarin geweld en het dragen van wapens als normaal worden gezien. Dat neemt niet weg dat dit muziekgenre onmiskenbaar een plaats in de strafrechtspraak heeft veroverd. Tot 2020 kwam het woord ‘drillrap’ een keer voor op rechtspraak.nl. Voor 2022 stond de teller in september al op 30.

Drillrapfittie

Recentelijk veroordeelde de rechtbank Amsterdam twee leden van een drillrapgroep die een lid van een rivaliserende groep in een Albert Heijn hadden opgezocht en neergestoken. Het slachtoffer overleefde dat ternauwernood. De rechtbank overwoog dat de oorzaak gelegen was in een ‘drillrapfittie, waarvan niemand nog lijkt te weten hoe die is ontstaan en, erger nog, waar die eindigt, als dat al gebeurt.’

Ook als er geen geweld is gebruikt, kan drillrap tot strafzaken aanleiding geven. Dan staat de tekst van de rap zelf centraal: is er sprake geweest van strafbare opruiing? Daarvoor is vereist dat iemand een ander in het openbaar tot het plegen van een strafbaar feit aanzet. Voor een bewezenverklaring is niet nodig dat er daadwerkelijk een strafbaar feit gevolgd is.

Opruiing

De rechtbank Amsterdam heeft in 2021 een drillrapper veroordeeld voor opruiing. Hij had in een op YouTube geplaatste video een ‘afmaak’-gebaar gemaakt, nepvuurwapens getoond en onder meer gerapt ‘richt op die opps ze doen hands in the air/ik wil mn opps in de intensive care’ en ‘ik werk met skdededed bang/mik niet naast die body/ik maak m dood.’

De rechtbank kwam mede gelet op ‘de geweldsincidenten die in het binnen- en buitenland bekend zijn rondom drillrap’ tot de overtuiging dat verdachte aanzette tot het plegen van geweld en het bezit van wapens. Verdachte ging tegen de veroordeling in hoger beroep. Het OM plaatste ter zitting van het gerechtshof de videoclip in de bredere context van de drillrapproblematiek. Zo betoogde de advocaat-generaal dat ook naar eerdere ervaringen met drillrap gekeken moest worden. Zij vond dat door de clip het bezit en het gebruik van vuurwapens genormaliseerd werd waardoor er een reëel risico ontstond dat anderen worden aangezet tot het bezit of gebruik ervan. Het gerechtshof durfde die sprong niet aan. Het vond de uitingen te weinig concreet om te concluderen dat die anderen aanspoorden tot het plegen van strafbare feiten. In de woorden van het hof rapte verdachte vooral over zijn eigen ervaringen, wensen en fantasieën. Een gerapte wens om onbestemde ‘opps’ in de intensive care te willen is volgens het gerechtshof nog geen opruiing van anderen.