Korte berichten

OM-enquête witwassen

Deelnemers aan de enquête krijgen ter inleiding de fictieve casus voorgelegd van de 18-jarige Simon. Hij heeft een bijbaantje als vakkenvuller, maar het inkomen dat hij daarmee verdient is helaas niet toereikend om zijn honger naar dure merkkleding te stillen. Wanneer hij via TikTok wordt benaderd door ene Nico met de vraag of hij makkelijk veel geld wil verdienen, is zijn interesse dan ook snel gewekt. Het enige dat Nico van hem vraagt is dat hij af en toe gebruik kan maken van Simons bankrekening en pincode. In ruil daarvoor krijgt de tiener een vergoeding van €500 per keer.

Simon vindt het een raar verzoek maar geeft toch zijn pinpas en bankgegevens van ING. Na een paar weken heeft hij al €2.000 verdiend. Daarna opent hij nog twee bankrekeningen bij de Rabobank en ABN AMRO en brengt ook zijn vrienden in contact met Nico. In totaal wordt alleen al via de bankrekeningen van Simon een kwartmiljoen euro aan crimineel geld doorgespeeld.

Verdient Simon straf? Welke dan? Een boete, een taakstraf, een gevangenisstraf? En wat als Nico zijn bankgegevens onder bedreiging afstond, zou de straf dan lager moeten zijn? Wat als hij eerder op een zelfde manier in de fout ging?

De enquête loopt nog tot 1 mei van dit jaar en is te vinden op www. om.nl. Ook wordt de vragenlijst via de socialmediakanalen van het OM verspreid. Naast de online enquête zal de casus de komende maanden ook worden besproken met middelbare scholieren uit heel Nederland. Dit doet het OM in samenwerking met ProDemos.

Twee nieuwe eenheden bij de landelijke politie

De Eenheid Landelijke Expertise en Operaties (LX) staat onder leiding van politiechef Inge Godthelp – Teunissen en draagt op meerdere manieren bij aan politiewerk in Nederland en daarbuiten: met expertise, handhaving en opsporing op de infrastructuur, bewaken en beveiligen, een nationale intelligencevoorziening en landelijke operationele coördinatie. Deze eenheid levert (diepte)kennis, kunde en materieel aan het hele korps.

De andere eenheid, de Eenheid Landelijke Opsporing en Interventies (LO), staat onder leiding van politiechef Rob van Bree. De LO richt zich op de opsporing van zware vormen van georganiseerde criminaliteit (die veelal ondermijnend en internationaal is), terrorisme en cybercrime. Onder LO vallen de landelijke recherchetaken, inclusief intelligence en Speciale Interventies.

Aanleiding voor de veranderingen waren signalen, incidenten en onderzoeken binnen een aantal onderdelen van de Landelijke Eenheid. Medewerkers in verschillende teams werden geconfronteerd met een onveilige werksfeer en niet alle teams en afdelingen werkten goed samen. De commissie Schneiders constateerde in 2022 dat dit onder meer lag aan de organisatiestructuur en aan de veelheid aan taken en de plaats van de eenheid binnen de politie als geheel. Met een duidelijke, nieuwe structuur moet de samenwerking binnen de eenheid en die met de andere eenheden in het land verbeteren. Verder maakt de snel veranderende criminaliteit en de manier waarop die moet worden bestreden, de noodzaak tot verandering extra urgent.

Doxing is nu strafbaar

Het Openbaar Ministerie maakt bij het bepalen van de strafeis gebruik van de richtlijn voor strafvordering doxing. Dit kan uiteenlopen van geldboetes en werkstraffen voor first offenders, tot gevangenisstraffen voor personen die vaker in de fout gaan. Ook wordt rekening gehouden met onder andere het aantal slachtoffers en de gevolgen. Doxing tegen onder meer politici, journalisten en politieagenten leidt tot een hogere strafeis.

“Het is goed dat de wetgever een duidelijk signaal afgeeft door doxing strafbaar te stellen,” zegt Sue Preenen, lid van het College van procureurs-generaal van het OM. “De gevolgen voor slachtoffers, en hun omgeving, kunnen namelijk heel groot zijn. Ook mensen met een publieke functie moeten hun werk in een democratische rechtsstaat zonder belemmeringen of intimidatie kunnen doen.”

Tegelijkertijd moeten we waken voor al te hoge verwachtingen, waarschuwt Preenen. “We hebben te maken met een maatschappelijk probleem dat niet alleen via het strafrecht kan worden opgelost. Ook socialemediabedrijven hebben een belangrijke verantwoordelijkheid in het tegengaan van strafbare uitingen via hun platforms.”

Aantal geweldsdoden gedaald in 2023

Rotterdam voert in 2023 de lijst aan met elf dodelijke geweldsslachtoffers. Daarna volgen Amsterdam (tien slachtoffers) en Den Haag (negen). De meeste moorden (37) werden in Zuid-Holland gepleegd. Noord- Holland noteerde 28 moordzaken, Gelderland 19 en Noord-Brabant 17. Zowel Friesland, Groningen als Flevoland kregen met één dodelijk geweldsincident te maken. Het cijfer van 128 geweldsdoden kan overigens nog naar beneden worden bijgesteld, omdat een aantal zaken nog in onderzoek is.

De meeste doden vielen in maart en december, met elk zeventien slachtoffers. Door femicide (partnergeweld) kwamen 26 vrouwen om het leven. Dodelijke incidenten vonden vooral plaats in de relationele sfeer. In vijf geweldsdelicten zijn tieners verdachten. De jongste verdachte is 13 jaar oud en wordt samen met een 15-jarige jongen vervolgd voor het doden van een 42-jarige man op 27 augustus in Amsterdam. In het overgrote deel van de zaken zijn verdachten gearresteerd of in beeld. Er zijn nog vier zaken onopgelost. Het gaat om de liquidatie van Rishi Rampadarath in Houten op 20 april, de dood van de Poolse Rafal in Bunschoten- Spakenburg op 31 oktober, de zaak van Pedro Raymundo Barros die werd doodgeschoten op 11 december in Arnhem en de nog onbekende dode man die op 16 december langs het Heusdensch Kanaal in Nederhemert werd gevonden.