Tekst Vincent Veenman
Foto Loes van der Meer
"Je hebt een kind vermoord, klonk het"
De schok is groot in Reeuwijk wanneer een 9-jarige jongen uit het dorp om het leven komt bij een tragisch bootongeluk. Het is het heftigste dossier dat zaaksofficier Daphne Kortekaas ooit las. “Ik heb wekenlang geregeld buikpijn gehad, dit was zo invoelbaar verschrikkelijk.” Juist daarom wordt snel meer openbaar gemaakt over de omstandigheden.
"We hadden de naam van de vader kunnen zuiveren"
Het is een mooie zomeravond in augustus 2016 en op de Reeuwijkse Plassen wordt volop gevaren. Dan klinkt plots een hartverscheurend gegil over het water. Een vader is met zijn sloep over het vriendje van zijn zoon gevaren. De twee jochies lagen achter de boot, en in plaats van vooruit voer de vader plots achteruit. Het vriendje werd gegrepen door de draaiende schroef.
Kortekaas herinnert zich de beladen stemming in het dorp die eerste dagen. “Er waren best veel getuigen, achttien mensen op en rond het water. Sommigen hadden zelfs menselijke resten zien drijven. Velen keken de vader erop aan: jij hebt een kind vermoord!”
Mede om die reden wil ze snel duidelijkheid scheppen. Daarom volgt al na een paar dagen een persbericht: ‘Bestuurder niet vervolgd, technisch mankement oorzaak ongeluk’. Het politieteam Verkeersongevallenanalyse (VOA) had immers geconstateerd dat de sloep in achteruit was blijven staan omdat een deel van de koppeling was gebroken. Gevolg van een eerdere slechte reparatie.
“We zijn te snel gegaan”, erkent Kortekaas nu. “In dat persbericht had natuurlijk iets moeten staan in de trant ‘Vooralsnog lijkt het erop dat…’, want het onderzoek was nog niet afgerond. En met deze tekst werd de indruk gewekt dat het Openbaar Ministerie de zaak al had afgesloten.” De nabestaanden zoeken nu de media op en stellen: het OM sluit de zaak, terwijl meerdere getuigen zeggen dat een kind die sloep gevaren had.
Redden
Dat is nieuw. En het zingt rond in Reeuwijk: de vader liegt en het OM gelooft dat nog ook! Opnieuw krijgt de vader het hele dorp over zich heen. “Hij werd bespuugd, figuurlijk dan”, zegt Kortekaas. “Het werd zó opgeklopt. Maar ik schrok ook wel even. Het zou toch niet waar zijn?! Dat zijn andere zoon dit op zijn geweten had en dat vader de schuld op zich nam?”
“Wat bleek,” blikt Kortekaas terug, “de aandacht van die getuigen was pas getrokken door het gegil, toen het al gebeurd was. En ja, toen stond de zoon bij het roer. Om de motor uit te zetten. Vader was al in het water gesprongen om de jongens te redden.”
Als het onderzoek is afgerond komt het OM tot de conclusie dat de vader niet vervolgd dient te worden. De zaak wordt geseponeerd, en die beslissing wordt in een uitzonderlijk uitgebreid persbericht toegelicht. “Dat wilde ik graag”, zegt Kortekaas. “Zo konden we al die verhalen van getuigen in het juiste plaatje passen. Het voelde goed dat we de naam van de vader op dat punt konden zuiveren.”
"De vader was al in het water gesprongen om de jongens te redden"
Onbevredigend
Toch is ze niet tevreden over de afloop. “Het technisch mankement, dát is de kern van deze zaak. En wie die ondeugdelijke reparatie heeft uitgevoerd, daar zijn we nooit achter gekomen. We hebben de onderste steen niet boven kunnen krijgen. Dat is onbevredigend.”
Ze heeft zich als zaaksofficier continu een soort koorddanseres gevoeld, vertelt ze. “Je wilt aan beide kanten niet van het touw vallen. Enerzijds wil je de vader niet te hard beschuldigen, anderzijds doe je wel een strafrechtelijk onderzoek naar hem. Enerzijds wil je nabestaanden niet nóg bozer maken, anderzijds wil je ook de verdachte niet afvallen. Als je vraagt naar lastige zaken, staat deze wel bovenaan mijn lijstje.”
Door de nabestaanden is inmiddels een artikel 12-procedure gestart, om het Openbaar Ministerie toch tot een vervolging te dwingen.
