Europese uitwisseling passagiersgegevens
Vanaf 18 juni is de 'Wet op het gebruik van passagiersgegevens voor de bestrijding van terroristische en ernstige misdrijven' van kracht. Deze wet regelt dat luchtvaartmaatschappijen passagiersgegevens doorgeven aan zogenaamde Passenger Information Units van de EU-lidstaten. Door de lucht reizen wordt hiermee nog moeilijker voor verdachten en ontvluchte veroordeelden.
Deze wet, ook wel PNR-wet genoemd (Passenger Name Records), komt voort uit een EU-richtlijn en is het resultaat van een lang onderhandelingstraject. Door de nieuwe wet kunnen passagiersgegevens automatisch worden vergeleken met de Europese database van gezochte of vermiste personen. Door de lucht reizende gezochte personen blijven nu vaak nog onder de radar omdat er binnen het Schengengebied geen actieve controles plaatsvinden.
Een ander voordeel van de wet is dat politie en justitie voor passagiersgegevens niet langer bij afzonderlijke luchtvaartmaatschappijen hoeven aan te kloppen. Slechts één vordering is voldoende om de gewenste gegevens te verkrijgen van elke luchtvaartmaatschappij, zowel in Nederland als in de andere aangesloten EU-lidstaten.
De Nederlandse Passenger Information Unit (PIU) is ondergebracht bij de Koninklijke Marechaussee. De data worden geautomatiseerd verwerkt met het oog op terroristische en zware misdrijven en zijn slechts ten behoeve van die beperkte doelbinding te gebruiken.
Privacy
Volgens de PNR-wet mogen de passagiersgegevens worden vergeleken met risicoprofielen. Voor de uitvoering hiervan worden in de wet echter geen nadere regels genoemd. Daarom is besloten om eerst stevige materiële en formele (beleids)kaders te ontwikkelen. Het OM wil bestaande regels voor het verwerken van persoonsgegevens zoveel mogelijk toepassen op deze passagiersgegevens, en heeft JenV geadviseerd zulke beleidskaders op te nemen in een Algemene Maatregel van Bestuur.
Tijdens het onderhandelingstraject hebben vertegenwoordigers van het OM zich er continu hard voor gemaakt dat er zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met persoonsgegevensbescherming en privacy.