Foto Loes van der Meer
Een kanarie die moet zien te overleven in een te kleine kooi, dag en nacht beloerd door zeven katten, in een kamer die blauw staat van de sigarettenrook. Een hond met vlooien, te lange nagels en een ontstoken kaak. Katten met wormen en een onverzorgd gebit. Dit waren de zorgelijke leefomstandigheden van het beestenspul van het stel dat in het verdachtenbankje zit bij de Arnhemse politierechter. Die moet op basis van een politiedossier van ruim honderdtachtig pagina’s beslissen; is hier sprake van opzet of van onkunde van twee mensen die ternauwernood in staat zijn om goed voor zichzelf te zorgen, maar wel (van) dieren houden?
De tranen vloeien meteen rijkelijk in de zittingszaal. Vooral als wijlen kat Appie Bo ter sprake komt. De Inspectie had het stel al met een dwangsom gesommeerd om beter te zorgen voor de hond, de zeven katten en de kanarie. Nadat er een melding binnenkwam dat kat Appie Bo mogelijk ten prooi viel aan menselijk geweld, stond de politie op de stoep. Ze troffen Appie Bo; angstig, kwijlend en met bloed op de voorpoten. Het forensisch onderzoek houdt het op een ‘gebutst kopje door een geweldsinwerking’. In minder omfloerste, juridische taal; Appie Bo is mogelijk tegen de muur gegooid. Ook de dierenarts vermoedt dierenmishandeling, maar trekt die conclusie schielijk in, op ‘verzoek’ van de eigenaar van de kat.
De verdachte wisselt razendsnel van gedaante; nu eens is hij een treurende dierenliefhebber, dan weer een hondsbrutale ontkennende verdachte, dan weer een zorgzame mantelzorger voor zijn hulpbehoevende partner. In deze laatste gedaante houdt hij de politierechter voor dat hij een Posttraumatische Stress Stoornis heeft opgelopen door zijn aanhouding, waardoor de mantelzorg gedurende 25 uur in het gedrang kwam. Daar wil de politierechter wel een kanttekening bij plaatsen: “Is het zo vreemd dat u meegenomen wordt, als er een bijna dood geslagen kat in uw woning wordt aangetroffen? Uw partner kan bovendien zelf boodschappen doen en pinnen.”
Voor het geweld waaraan Appie Bo uiteindelijk overlijdt, is geen bewijs, omdat beide baasjes hun lippen stijf op elkaar houden. Blijft over de verwaarlozing van de andere dieren, die zo ernstig is dat ook sprake is van dierenmishandeling, aldus de officier van justitie. Dieren kunnen niet voor zichzelf opkomen. Dieren hebben een intrinsieke waarde, ook als ze door hun eigenaren als oud vuil worden behandeld.
Van dat laatste is helemaal geen sprake, aldus de advocate van de vrouw, die zelf ervaring heeft als keurmeester op vogeltentoonstellingen. Zelfs prijswinnende vogels hebben wel eens een kale kop, dan zijn ze gewoon in de rui. “En laten we eens naar onze eigen gebitten kijken, wij mensen hebben ook tandsteen.” De advocate van de man houdt het op ‘onkunde, dat past in het beeld van cliënten die zichzelf ook verwaarlozen.’ Een geldboete is zeker geen goed plan. Dat gaat weer ten koste van het budget om de overgebleven levende have in leven te houden.
Die levende have is uitgedund na het overlijden van kat Appie Bo. En hond Binky, die in beslag werd genomen, mag ook niet terug, oordeelt de politierechter. Sterker nog, er mogen de komende drie jaar geen dieren bij komen. Die drie jaar is de proeftijd die de politierechter verbindt aan de deels voorwaardelijke taakstraf voor de man en de geheel voorwaardelijke taakstraf voor de vrouw. De man moet nog dertig uur onbetaalde arbeid verrichten. Liever niet iets met dieren, zou mijn idee zijn.