Tekst Thea van der Geest
“Ellende herhaalt zich vaak.” Dat zegt agent Gerard Zwarts, medeoprichter van Educatief Programma Jongeren (EPJO). “Om te voorkomen dat jongeren het verkeerde pad kiezen, moet je ze laten zien dat keuzes een gevolg hebben. Dat ze fouten kunnen herstellen.”
EPJO is een interactief lesprogramma voor groep 8. “Dan zijn de kinderen speels, ze absorberen nog veel en tegelijkertijd staan ze op de drempel van volwassenheid. Ze bevinden zich bovendien nog binnen de invloedssfeer van volwassenen. De -politie en OM startten dit programma vanuit zorg voor de jeugd, met de boodschap: ‘We zijn er voor je’.
Gerard startte in 2006 “met een A4-tje in de hand”. Het lesprogramma groeide uit tot een interactief programma met rollenspelen, een ex-gedetineerde, met acteur Peter Faber - die het als kind ook niet makkelijk had - en een rapper. Enthousiasme was er ook bij de toenmalige Amsterdamse hoofdofficier Herman Bolhaar: “Als jullie de klassen ingaan stellen wij de rechtbank beschikbaar.” Sindsdien is het bijwonen van een nagespeelde zitting vast onderdeel van EPJO.
EPJO wordt inmiddels gegeven van de Duitse grens tot Scheveningen. Gerard is ervoor vrijgesteld en leidt ook zijn collega’s op om de les te kunnen geven. Leerlingen moeten Gerard als gezagdrager met u aanspreken, mogen niet ongevraagd met elkaar praten, moeten hun vinger opsteken en wachten op hun beurt. De regels geven duidelijkheid en dienen als kader voor normen en waarden.
Dat is ook de brug naar onderwerpen als pesten, heling en radicalisering. “We laten de kinderen zien dat een paar raddraaiers het kunnen verzieken voor de hele klas én dat ze daar zelf iets aan kunnen doen. Ik laat ze zien dat ik om ze geef. Want alle kinderen verdienen een kans.”
EPJO is genomineerd voor de Mr. Gonsalvesprijs 2013 en Hein Roethofprijs 2015
