Designertassen

Dit artikel hoort bij: Opportuun Nr. 5

Hoe herken je een dure damestas?

Tekst Steven Beek
Foto Loes van der Meer

Hermès, Vuitton, Rolex en Chanel: fabrikanten van peperdure luxeartikelen die voor criminelen statusverhogend zijn. Maar bij huiszoekingen keken opsporingsdiensten vaak over dure designerkleding heen. Daniëlle van Nes van parket Noord-Holland zag een kans: ze ontwikkelde een factsheet en organiseerde workshops om collega’s in de opsporing te leren de meest kostbare items te herkennen. In oktober gingen in beslag genomen designeritems bij een veilinghuis onder de hamer. De totale opbrengst van de eerste ronde: €232.000. Afpaksecretaris Van Nes over de media-aandacht, Birkin Bags en het belang van de kassabon.

Top 10 duurste items tijdens de OM-veiling

Lees verder onder de afbeeldingen.

Chanel

Schoudertas ‘Timeless Classic’ in beige pythonleer

Chanel

Schoudertas 'Le Boy'

Chanel

Schoudertas ‘Le Boy’, inclusief kassabon van Harrod’s

Chanel

Schoudertas ‘Le Boy’, ongebruikt

Hermès

Schoudertas ‘Kelly’, gebruikt

Hermès

Schoudertas Kelly, in blauw

Hermès

Handtas ‘Birkin’, ongebruikt

Hermès

Handtas ‘Kelly’ in de kleur ‘Feu’

Hermès

Handtas ‘Birkin’ bordeauxrood, gebruikt

Hermès

Handtas ‘Birkin’, inclusief originele verpakking

Wanneer dacht je: hier ligt een taak voor mij als secretaris?

“Ik ben zelf geïnteresseerd in designerkleding, en tijdens huiszoekingen keek ik soms mijn ogen uit. Toen ik tijdens een zoeking in oktober 2017 zag dat een scooter wel werd meegenomen, en een Birkin Bag van Hermès niet, heb ik met de officier gesproken. Ik heb op mijn telefoon laten zien wat die tassen tweedehands opleveren, en het team kunnen overtuigen om het mee te nemen. Zo’n tas is veel meer waard dan de gemiddelde scooter.”

Was dat een uitzondering, of liet de politie dat soort dure items vaker liggen?

“Meestal bleef het liggen. Heel begrijpelijk hoor, de meeste mensen in opsporing zijn niet bekend met dergelijke luxeartikelen. Sporadisch nam een modebewuste agent een kledingstuk in beslag, maar dan nog werd dat voor veel te weinig verkocht. Tweedehandskleding werd vaak veel te laag getaxeerd. Het beslagportaal, een digitaal systeem waarin de politie alle in beslag genomen items moet invoeren, speelde daarbij ook een rol. Het is veel werk om een hele garderobe stuk voor stuk in te voeren, zeker als achteraf een gedeelte namaak blijkt te zijn. Daarom nam men liever geen designeritems mee. En heel eerlijk: sommige designer items zijn helemaal niet zo mooi. Dan kan ik goed begrijpen dat je daar geen oog voor hebt. Tijdens de workshops, die we samen met de Douane geven bij Politie en FIOD, geven we handige handvatten hoe nepitems kunnen worden herkend. Daarnaast heb ik een factsheet ontwikkeld voor de opsporing waarop duidelijk zichtbaar is welke haute-couturemerken in beslag moeten worden genomen.”

Hoe ziet zo’n workshop eruit?

“De workshops gaan vooral over het onderscheiden van echte designeritems van goedkopere namaakartikelen. De expert van de Douane die gespecialiseerd is in merkvervalsing geeft deze workshops. Hij werkt op Schiphol en wordt daar ingeschakeld als moet worden bepaald of merkartikelen echt of nep zijn. Een deel van zijn expertise brengen we tijdens de workshops over. Als opsporingsdiensten bij huiszoekingen alleen de objecten meenemen die authentiek zijn, scheelt dat al een hoop administratieve rompslomp.”

Daniëlle van Nes is secretaris op het parket Noord-Holland.

Hoe weet hij die tassen te herkennen?

“De grote designermerken werken nauw samen met de Douane. Elk merk, of het nou Chanel, Hermès of Louis Vuitton is, brengt specifieke kenmerken op zijn artikelen aan. Vaak wordt een aantal van die kenmerken door vervalsers over het hoofd gezien. Die kenmerken worden bijvoorbeeld met de Douane gedeeld. Maar we trainen mensen niet alleen op het herkennen van echtheidskenmerken, we vertellen ze ook wat belangrijk is voor het veilen van de items. Bij het veilen is de echtheid heel belangrijk, als je die kunt aantonen met een certificaat of een kassabon stijgt de waarde. Altijd zoeken naar het bonnetje dus.

Daarnaast is het belangrijk om de artikelen en hun verpakking intact te laten. Bij het in beslag nemen van goederen werd er een grote gele sticker opgeplakt. Op de voorruit van een auto is dat niet zo erg, maar op de originele doos van een Hermès-tas is zo’n sticker niet goed voor de waarde. Wie een tweedehands Birkin Bag koopt voor tienduizend euro wil daar ook de verpakking bij. Die stickers zijn verschrikkelijk hardnekkig en gaan er nooit meer helemaal af. Dat zijn belangrijke details waar we tijdens de workshops aandacht aan besteden.”

Zijn de deelnemers na jullie workshop experts in het onderwerp?

“Het geeft ze met name handvatten om de duidelijke nepitems eruit te halen. Voor wat ze niet weten, weten ze nu wel waar ze terecht kunnen. Als er twijfel is, kun je altijd even checken. Als een opsporingsteam tijdens een huiszoeking twijfelt, kunnen ze contact opnemen met experts van de douane die gespecialiseerd zijn in merkvervalsing. Is de tas nep, dan kan de Douane direct zeggen: laat maar liggen.”

Zorgt dat nieuwe bewustzijn er ook wel eens voor dat een deelnemer erachter komt dat zijn eigen kleding namaak is?

“Soms wel. Het onderwerp designerkleding is toch populairder bij vrouwen. Om ook mannelijke deelnemers mee te krijgen namen we bij een van de presentaties een aantal Rolex-horloges mee, echt en nep. De expert van de douane legde uit hoe je een echte Rolex herkende, waarna het gezicht van een deelnemer betrok. Zij kwam erachter dat haar Rolex niet echt kon zijn. Ze had hem van haar vriend gekregen...”

De workshops heb je relatief anoniem kunnen doen, terwijl de veiling van de designeritems enorm in de belangstelling heeft gestaan.

“In de modewereld heb je een aantal grote sites met enorme ledenaantallen, en influencers op sociale media met veel volgers. Toen zij over de veiling berichtten was het hek van de dam. Iedereen in mijn omgeving die enigszins modebewust is, heeft het voorbij zien komen. In die wereld kon je er niet omheen. Veel mensen binnen de overheid moesten er in het begin ook een beetje om lachen, zo’n designerveiling. Maar uiteindelijk ziet iedereen hoeveel het oplevert. De totale opbrengst van de eerste ronde was €232.000, terwijl de voorraad van de eerste ronde getaxeerd was op € 178.000.”

Waar gaat al dat geld heen?

“De opbrengsten kunnen worden gebruikt voor een ontneming, schadevergoeding of een geldboete. Vaak beginnen we al voor de uitspraak van de rechter met de verkoop, we willen een snelle doorloop en niet magazijnen vol spullen. Als de rechter later besluit de ontneming niet toe te wijzen, krijgt de verdachte het verkoopbedrag terug.”

Ben je bang dat verdachten de veiling gebruiken om hun eigen spullen weer terug te kopen?

“Dat zou kunnen. Maar als die verdachte nog een schuld aan de staat heeft, nemen we de spullen gewoon weer opnieuw in beslag. We hebben inderdaad meegemaakt dat verkochte sportauto’s werden teruggekocht door de verdachte. Dan is het simpelweg een kwestie van opnieuw in beslag nemen. Het zijn toch goederen waarmee gepronkt wordt, dus vaak zien we die weer langskomen. Ze rijden in die auto rond of plaatsen foto’s op sociale media.”

Zijn de luxeartikelen alleen om mee te pronken, of zien verdachten het ook als investering? Van de Birkin Bag van Hermès is bekend dat hij na aankoop in waarde kan stijgen.

“Gezien de waarde is het zeker mogelijk dat deze artikelen als investering worden gekocht. We zien dat verdachten zorgvuldig aanschafnota’s en echtheidscertificaten bewaren, zodat de tassen hun waarde behouden. Het is waar dat sommige items meer waard worden, zoals van merken als Hermès en Chanel. Toch worden ze in de omvangrijke witwasonderzoeken waar we deze items tegenkomen vooral als luxeproduct gekocht. Ik denk persoonlijk dat mensen die dingen kopen om de statusverhogende factor: je moet ermee gezien worden. Daarom is het belangrijk dat ook het afpakken van luxeartikelen door justitie zichtbaar gebeurt. De veiling draagt op die manier bij aan onze boodschap: misdaad mag niet lonen.”