Nieuwe toetsing hoge transacties
Op 4 september 2020 treedt de nieuwe Aanwijzing hoge transacties in werking. Hoge transacties door het OM moeten voortaan door een onafhankelijke commissie worden getoetst.
Het OM kan in bijzondere gevallen de verdachte van een misdrijf een hoge transactie aanbieden: de afspraak is dat het OM afziet van vervolging bij een rechtbank als de verdachte aan gestelde voorwaarden voldoet. Het kan gaan om betaling van een geldboete, vergoeding van schade of ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel. Belangrijk is dat de hoge transactie als afdoening recht doet aan de belangen van slachtoffers en de samenleving als geheel. Wanneer de verdachte een transactieaanbod weigert, wordt de zaak alsnog door het OM aan de rechter voorgelegd.
In de nieuwe Aanwijzing hoge transacties is het begrip ‘hoge transactie’ nader afgebakend: alle transacties waarbij een boete wordt opgelegd van minimaal 200.000 euro en transacties waarmee een totaalbedrag van 1 miljoen euro of meer is gemoeid.
Nieuw is ook dat hoge transacties getoetst moeten worden door een onafhankelijke toetsingscommissie. Al enige tijd bestaat de politieke wens om wettelijk vast te leggen dat de rechter hoge transacties marginaal toetst voordat deze aan de verdachte kunnen worden aangeboden. Totdat deze wettelijke regeling er is, vindt de toetsing plaats door een nieuwe onafhankelijke commissie. Deze onafhankelijke toetsingsprocedure vervangt de tot nu toe geldende regeling waarin voorgenomen hoge transacties aan de minister van Justitie en Veiligheid werden voorgelegd. De toetsingscommissie bestaat uit een oud-advocaat, een oud-rechter, een hoogleraar straf- en strafprocesrecht en oud-officieren van justitie in wisselende samenstelling.
De Aanwijzing hoge transacties is openbaar en is te vinden op om.nl en in de Staatscourant.