Tekst Morena Lam
Foto Loes Spruijt-van der Meer

'Passie en ambitie worden steeds belangrijker naast werkervaring'

Het programma ‘Arbeidsmarktstrategie en modernisering opleiden’ zet in op arbeidsmarktstrategie, extra instroom van officieren en het moderniseren van de huidige opleiding tot officier van justitie. Daarmee wordt gebouwd aan een organisatie die zorgt dat verdachten tijdig worden berecht en slachtoffers sneller duidelijkheid krijgen. Opportuun sprak hierover met Mano Radema, programmamanager programma Arbeidsmarktstrategie en modernisering opleiden, en Margot van Zijverden, onderwijskundige.

Strafzaken zijn de afgelopen jaren steeds complexer geworden, waardoor (officiers)werkzaamheden zijn toegenomen. Ook is er sprake van een toenemende krapte op de arbeidsmarkt. Om de doelstellingen van het OM te verwezenlijken, de werkdruk te verlagen en het werkplezier te vergroten, moet het OM de komende jaren groeien.

De werkdruk op officieren neemt al jaren toe en de uitstroom als gevolg van de vergrijzing blijft tot 2040 hoog. De coronacrisis hielp hier ook niet bepaald bij, want rechtbanken konden minder zaken doen, waardoor de voorraden bleven groeien. Met het programma ‘Arbeidsmarktstrategie en moderner opleiden’ wil het OM het tij keren. Mano Radema is als programmamanager verantwoordelijk voor de arbeidsmarktstrategie van het OM en de modernisering van de officiersopleiding. Margot van Zijverden richt zich op de inhoud en het moderniseren van de OIO-opleiding, de opleiding voor officieren in opleiding (OIO’s). Dit wordt in samenwerking met SSR en de parketten vormgegeven en uitgerold.

Het doel is om een betere leerervaring te bieden en OM-breed beter samen te werken, waarmee de druk op officieren in hun begeleidingsrol minder wordt. Om de verbetering van de arbeidsmarktpositie te bewerkstelligen wordt in de nabije toekomst een OM-brede werkgeverscampagne gelanceerd en gaan campagnes voor ICT- en Cyberpersoneel live. Deze campagnes volgen de succesvolle OVJ-campagne op die begin oktober werd afgerond. Radema: “We realiseren ons elke dag dat de keuze voor een nieuwe werkgever met een stevige opleiding een belangrijke beslissing in iemands leven is. Dat schept een verantwoordelijkheid naar onze nieuwe collega’s en moet de huidige collega’s helpen. Die verantwoordelijkheid, om dit samen neer te zetten, geeft ons als team een enorme motivatie.”

'We realiseren ons elke dag dat de keuze voor een nieuwe werkgever en een stevige opleiding een belangrijke beslissing in iemands leven is'

Programma-manager Mano Radema

Werving en selectie

Het streven is om in drie jaar tijd tweehonderdvijftig nieuwe officieren van justitie aan te trekken en deze groep binnen vijf jaar klaar te stomen voor de zittingszaal. De opleiding zelf duurt twee jaar. Via de arbeidsmarktcampagne die is opgezet, zijn de nodige officieren in opleiding al binnengehaald. “Het aantrekken van officieren gaat nu goed,” zegt Radema. “Zo zijn we proactief online aanwezig en creëren we een relatie met geïnteresseerden. We bieden hen een goede ervaring, waarbij officieren zo min mogelijk belast worden. Qua diversiteit en inclusie zouden we wel meer sollicitaties willen hebben, dat kan echt beter.”

De arbeidsmarktcampagne bestaat voornamelijk uit online communicatie, waaronder werkenbijhetom.nl, en actief werven via LinkedIn. Er wordt dagelijks gekeken naar de data en continu content aangepast en toegevoegd. Waar een aantal jaar geleden vooral de focus lag op het werkverleden van sollicitanten, wordt nu ook gekeken naar de ambities en kwaliteiten van potentiële officieren in opleiding. Natuurlijk moeten zij voldoen aan vaste instroomvereisten zoals ten minste zes jaar juridisch inhoudelijke werkervaring. “Bij andere werkgevers zie je ook dat passie en ambitie steeds belangrijker worden naast de werkervaring,” aldus Radema.  

'Door het efficiënter inrichten van de opleiding kunnen we meer OIO’s tegelijkertijd opleiden'

Onderwijsdeskundige Margot van Zijverden

Naast het werven van officieren werkt het programmateam ook aan het slimmer en moderner maken van de opleiding. Margot van Zijverden: “Door het efficiënter inrichten van de opleiding kunnen we meer OIO’s tegelijkertijd opleiden. Dit doen we door samen met SSR naar het cursorische gedeelte te kijken, dat zo’n twintig procent van de opleiding beslaat. We willen binnen het cursusaanbod vernieuwende leerinterventies inzetten, denk aan games en simulaties, zodat we op een effectievere manier met minder mensen meer officieren kunnen opleiden. De overige tachtig procent bestaat uit het één-op-één opleiden van OIO’s door reeds werkzame officieren van justitie. Dit kost die officieren van justitie veel tijd en daarvoor zoeken we naar oplossingen. We willen bijvoorbeeld een digitaal platform inzetten om parketoverstijgende content, zoals video’s en masterclasses, aan te bieden. Dit alles doen we niet alleen vóór de parketten, maar ook mét de parketten, door veel met ze in gesprek te zijn.”

Zo trots als Jos Balk

Radema: “We hopen dat onze collega’s zich door de inzet van het programma net zo trots als Jos Balk voelen. Jos startte als officier in opleiding , heeft na tweeënhalf jaar de opleiding afgerond en is begonnen als ‘afgestudeerd’ officier van justitie. Hij verwoordde dit als volgt in zijn LinkedIn post (1 april 2020): Ik mag dit prachtige ambt uitvoeren in Rotterdam, de plek waar ik twintig jaar geleden mijn eerste stappen in het strafrecht zette. Dit moment voelt (zakelijk én privé) als een nieuw begin.”

Met hun huidige beleid lijkt het programma arbeidsmarktstrategie en moderniseren van opleidingen op de goede weg te zijn. De komende tijd richt het programmateam zich op het nog efficiënter maken van de opleiding en de instroom van nieuwe OIO’s met een diverse achtergrond, geaardheid of beperking, diversiteit en inclusie. Over het behalen van hun doelstelling, minstens tweehonderdvijftig officieren opleiden in vijf jaar tijd, zijn Radema en Van Zijverden erg positief.