Tekst Koos Plooij
Foto Loes Spruijt-van der Meer

Koos Plooij, kwaliteitsofficier van justitie bij het Landelijk Parket

Wat heeft ons werk te maken met inspiratie, bezieling? Alles! Het OM is geen zakenfabriek, achter elk dossier zit een verhaal, hoe klein ook. Ons werk is geen optelsom van wet + jurisprudentie, aanwijzingen en instructies. Door langdurig veel zaken te ‘verstouwen’ kun je het risico lopen enigszins af te stompen. Dat geldt voor iedereen: bij intake, het administratieve proces, de voorbewerking, de afdoening op zitting, het beleid, de leiding. We hebben een prachtig vak, met verregaande invloed op het leven van burgers. Maar ook in de uitoefening van een prachtig vak kan routine tot sleur en een zekere verzuring leiden. Inspiratie opdoen is een remedie daartegen.

Inspiratie is de energie die je waar dan ook vandaan haalt om je werk met plezier, enthousiasme en volle inzet te kunnen doen. Zeker, dat gaat regelmatig tegen de klippen op – bijna iedereen kent wel de tegenslag van een misser, een persoonlijke aanval op zitting, de eenzaamheid, een bedreiging aan de telefoon, of iets algemener: de druk om veel te presteren, en ook nog eens foutloos. Ik geloof dat bezieling kracht kan geven om daar goed mee om te gaan. Maar hoe kom je daaraan?

Ik bedoel het niet zweverig, dat voorop. Je kunt erop gaan zitten wachten, maar dan komt het 10 tegen 1 niet. Een lamp brandt niet vanzelf, daar heb je een batterij of stopcontact voor nodig. Zo zoekt en vindt de één bezieling in de natuur, in vrijwilligerswerk of in de inzet voor een goed doel, en de ander in muziek, een levensovertuiging, gemeenschapszin, kunst, een hobby of het levensverhaal van een inspirerend mens.

‘Het OM is geen zakenfabriek, achter elk dossier zit een verhaal, hoe klein ook’

Bezieling kun je ook opdoen in het werk, binnen je team. En zelfs als team. Door mooie én heftige ervaringen te delen, dilemma’s te bespreken, door te luisteren zonder snel te oordelen (een valkuil, ik ken ‘m), door samen aan één resultaat te werken. Door er voor elkaar te zijn op moeilijke momenten. Door plezier te maken of te genieten van iets leuks, iets moois, iets grappigs dat verbindt.

Inspiratie maakt gelukkig, ook professioneel. Als je iets hebt waarvoor je het doet (een iets rechtvaardiger wereld?), of als je iemand hebt voor wie je je inspant (een slachtoffer, een verdachte?), wordt het werk minder ‘moeten’ en veel meer ‘mogen’ – waarmee ik nog steeds niets afdoe aan de zwaarte van ons werk. Inspiratie geeft voldoening, zet je aan het denken, maakt creatief en laat mogelijkheden zien. Dat alles kunnen we goed gebruiken in het soms wel erg donkere deel van de samenleving waarin wij werken.

Zo is inspiratie een belangrijke bron om uit te kunnen putten voor de uitoefening van ons vak. Daarover ging de inspiratiemiddag op 12 oktober 2022, waarvan een impressie verderop in dit blad. Bezieling is in deze tijd hartstikke Opportuun.